بسم الله الرحمن الرحيم
قرآن تصريح می‏كند كه در جنگ بدر خدا وسيله‏ای فراهم كرد كه هر دو طرف‏
تشجيع بشوند بر يكديگر كه اين جنگ كه جنگ سرنوشت بود صورت بگيرد تا
در آن ، بر ايمان اهل ايمان افزوده شود . از جمله هنگامی كه دو لشكر به‏
يكديگر برخورد می‏كنند طوری اسباب فراهم شد كه كفار به نظر مسلمين اندك‏
آمدند . آنها در حدود هزار نفر بودند ولی به چشم اينها كمتر آمدند .
گفتند : اينها كه عددشان خيلی كم است . آنها هم كه مسلمين را ديدند ،
كمتر از آنچه بودند به چشمشان آمدند . مسلمين با خود گفتند اينها كه چيزی‏
نيستند ، شكستشان می‏دهيم . آنها هم گفتند اينها چيزی نيستند ، يك لقمه‏
ما هستند . اين خودش يك حالت روحی است . آنها قوت قلب پيدا كردند
برای اينكه

بجنگند ، اينها هم قوت قلب پيدا كردند . و عجيبتر اين است كه پس از
آنكه جنگ مغلوبه شد ، ناگهان تصور كفار درست در جهت عكس شد . ديدند
آن جمعيت ، آنطور اندك نيستند ، خيلی بيشترند . بعد از آن ، مسلمين را
دو برابر تصور می‏كردند و همين ، سبب شد كه روحيه كفار شكست بخورد . خدا
می‏گويد اين يك سر الهی داشت ، می‏خواستيم كه اين حقيقت ظهور كند و اين‏
درس برای هميشه در ميان مردم بماند . عجيب‏تر اين است كه شب قبل از
جنگ ، پيغمبر اكرم ( ص ) لشكر دشمن را خواب می‏بيند و در اين خواب هم‏
لشكر دشمن از آن مقداری كه بعد در بيداری ديده شدند كمتر بود ، به چشم‏
پيغمبر كمتر آمد كه وقتی پيغمبر خواب خود را برای اصحابش توصيف كرد ،
اصحاب گفتند اينها كه چيزی نيستند . نتيجه اين شد كه مسلمين با قوت‏
قلب بر كفار تاختند و كفار در ابتدا با قوت قلب بر مسلمين تاختند ولی‏
بعد روحيه‏شان را باختند و شكست خوردند با اينكه تعدادشان تقريبا سه‏
برابر مسلمين بود و تجهيزاتشان از آذوقه و شمشير و زره و سپر و غيره ،
طرف مقايسه با تجهيزات مسلمين نبود . حال قرآن اين دو را ذكر می‏كند كه‏
ما چگونه اسباب فراهم كرديم . می‏فرمايد : « اذ يريكهم الله فی منامك‏
قليلا »ای پيغمبر ! ياد كن آن وقت را كه خدا اينها را در خواب به تو
نماياند اما كم نماياند ، تو هم خيال كردی همه آنها همين‏اند . « ولو
اريكهم كثيرا لفشلتم »اگر خدا در خواب اينها را زياد به تو نشان می‏داد
و تو هم قهرا همان حقيقتی را كه ديده بودی نقل می‏كردی ، همه‏تان سست‏
می‏شديد . « و لتنازعتم فی الامر »اختلاف می‏كرديد ، بعضی می‏گفتند با اينكه‏
آنها زيادند برويم ، و بعضی

می‏گفتند حالا كه آنها اينقدر زيادند نرويم . « و لكن الله سلم »اما خدا
اين كار را كرد [ و شما را به سلامت داشت ] . « انه عليم بذات الصدور
خدا آگاه است به آنچه كه در سينه‏ها و دلهاست .
« و اذ يريكموهم اذ التقيتم فی اعينكم قليلا »و آنگاه كه در وقت التقا
يعنی در برخورد اول ، آنها را در چشم شما كم نماياند « و يقللكم فی‏
اعينهم »و شما را هم در چشم آنها كم نماياند . « ليقضی الله امرا كان‏
مفعولا »خدا كاری را كه می‏خواهد انجام دهد و قضای حتميش اين است كه آن‏
كار را بكند ، با اين وسائل انجام می‏دهد . « و الی الله ترجع الامور »همه‏
كارها به سوی خداوند باز گردانده می‏شود .
بعد از اين آيات ، چند آيه داريم كه آداب جهاد را ذكر می‏كند . « يا
ايها الذين آمنوا اذا لقيتم فئه فاثبتوا و اذكروا الله كثيرا لعلكم‏
تفلحون ». ای اهل ايمان ! آنگاه كه با دشمن در ميدان جنگ روبرو می‏شويد
، پابرجا و محكم بمانيد . اول دستور ثبات است .
در آيه ديگر می‏فرمايد : « ان الله يحب الذين يقاتلون فی سبيله صفا
كأنهم بنيان مرصوص »( 1 ) . خدا آن جمعيتی را دوست می‏دارد كه در راه‏
او می‏جنگند ، صفی تشكيل می‏دهند مثل ديواری روئين . اولين دستور ، ثبات‏
است و ايستادگی و استقامت . مواظب باشيد روحيه‏تان را نبازيد ، فرار
نكنيد .
« و اذكروا الله كثيرا »در همان حال خدا را زياد ياد كنيد ،
پاورقی :
1 - سوره صف ، آيه . 4

ياد خدا را فراموش نكنيد .
ياد خدا سبب قوت قلب انسان است . مخصوصا وقتی كه انسان در شرايط
سختی قرار می‏گيرد ، ياد كردن خدا كه انسان از قدرت الهی استمداد كند ،
روحيه انسان را قوی می‏كند . « يا ايها الذين آمنوا استعينوا بالصبر و
الصلوه »( 1 ) نماز ذكر خداست . قرآن می‏گويد از نماز مدد و نيرو بگيريد
. يادم هست كه سالها پيش شخصی كه سابقه طلبگی داشته و می‏آيد تهران در
باند كسرويها قرار می‏گيرد ، كتابی نوشته بود در رد شيعه كه به آن جواب‏
نوشتيم . از جمله تحقير كرده بود ذكر خدا را و گفته بود آيا اينكه يك‏
پاسبان در دل شب خانه‏های مردم را پاسبانی كند بهتر است و خدا راضی‏تر
است يا بنشيند يك جا و هی لبهايش را تكان بدهد بگويد من ذكر می‏گويم ؟
مرد عالمی جواب خوبی داد گفت : شق سومی دارد و آن اينكه پاسبان در همان‏
حالی كه تفنگش را روی دوشش گرفته و در خيابانها قدم می‏زند و پاس می‏دهد
، ذكر خدا می‏گويد : اسلام كه نمی‏گويد يا برو پاسبانی كن يا ذكر خدا بگو ،
يا برو خلبان باش يا ذكر خدا بگو ، يا برو كشتيبان باش يا ذكر خدا بگو
. اسلام می‏گويد هر كاری كه می‏كنی ذكر خدا بگو ، آنوقت كارت را بهتر
انجام می‏دهی و روحيه‏ات قويتر می‏شود . چرا اينطور می‏گويی كه آيا يك‏
پاسبان خانه‏ها را پاسبانی كند بهتر است يا بنشيند در خلوت و تسبيح هزار
دانه دستش بگيرد و ذكر خدا بگويد ؟ مثل اينكه قرآن گفته ذكر خدا فقط به‏
اين است كه
پاورقی :
1 - سوره بقره ، آيه . 154

انسان در چله بنشيند ، درها را به روی خود ببندد ، تسبيح هزار دانه هم‏
دستش باشد و ذكر بگويد . قرآن به مجاهدين می‏گويد : « يا ايها الذين‏
آمنوا اذا لقيتم فئه فاثبتوا و اذكروا الله كثيرا لعلكم تفلحون »ای اهل‏
ايمان ! آنگاه كه با دشمن روبرو می‏شويد و مرگ دندانهای خود را به شما
نشان می‏دهد ، پابرجا باشيد و ياد خدا بكنيد . نگفت : " پابرجا باشيد ،
اينجا ديگر جای ياد خدا نيست " ، نگفت : " برويد در خانه‏ها بنشينيد و
ياد خدا بكنيد " ، گفت : پابرجا باشيد و ياد خدا بكنيد . در ميدان جنگ‏
اگر ياد خدا بكنيد بيشتر پابرجا می‏شويد ، و در اين صورت است كه فلاح و
رستگاری نصيب شما می‏شود .
« و اطيعوا الله و رسوله و لا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ريحكم و اصبروا
ان الله مع الصابرين 0 و لا تكونوا كالذين خرجوا من ديارهم بطرا و رئاء
الناس و يصدون عن سبيل الله و الله بما يعملون محيط ». آداب جهاد را
ذكر می‏كند . دوتايش را ذكر كرديم كه گفت ثابت قدم و به ياد خدا باشيد
. سوم : « اطيعوا الله و رسوله »انضباط داشته باشيد ، از پيش خود كار
نكنيد ، ببينيد امر خدا چيست ، همان را انجام بدهيد . امر پيغمبر را
اطاعت كنيد كه او ولی امر شماست و خدا به او اختيار داده است . پس‏
شرط سوم در باب جهاد ، انضباط است ، هم انضباط به اصطلاح شرعی و هم‏
انضباط عملی . انضباط شرعی ، يعنی دستورهای خدا را مو به مو عمل كنيد .
انضباط به اصطلاح نظامی ، يعنی دستور فرمانده خود را كه خدا معين كرده‏
است صد در صد به موقع اجرا بگذاريد . چهارم : « و لا تنازعوا » كوشش‏
كنيد خودتان با همديگر اختلاف نداشته باشيد كه خيلی خطرناك است . تنازع‏
نكنيد

كه اگر تنازع بكنيد « تفشلوا » سست می‏شويد . جنگ و اختلاف داخلی سستی‏
می‏آورد ، يعنی شما بايد در مقابل دشمن يك مشت گره كرده باشيد . آنوقتی‏
كه خودتان با يكديگر نزاع و اختلاف می‏كنيد ، آن نيرويی كه بايد عليه دشمن‏
مصرف بشود ، عليه خودتان مصرف می‏شود .
ببينيد اين اختلافات داخلی كه ميان مسلمانها هست چه بر سر مسلمين‏
آورده ؟ فلسطينی ، اردنی را می‏كشد و اردنی ، فلسطينی را . من تجربه دارم‏
، خدا می‏داند به آن اندازه كه نيروی ما صرف خدمت به اسلام و مبارزه با
دشمن اسلام می‏خواهد بشود ، چند برابر اين نيرو صرف خراب كردن خودمان‏
می‏شود . قرآن می‏گويد : « و لا تنازعوا »نزاع نكنيد « فتفشلوا » نتيجه‏اش‏
اين است كه سست می‏شويد ، استحكامتان را از دست می‏دهيد . « و تذهب‏
ريحكم »يعنی آن باد عزت و غلبه و دولت كه برايتان می‏ورزيد از بين‏
می‏رود . نسيم دولت و قدرت و غلبه بعد از تنازع از بين می‏رود چون تنازع‏
سستی می‏آورد ، و سستی نسيم عزت و دولت و غلبه را از شما می‏گيرد . اين‏
هم يك دستور كه تنازع نكنيد .
« و اصبروا »خويشتندار باشيد ، اميد به آينده داشته باشيد ، بدانيد
صبر ظفر می‏زايد . « ان الله مع الصابرين »خدا با صبر كنندگان است .
يعنی اگر انسان صبر و خويشتنداری و مقاومت كند ، خدای تبارك و تعالی او
را مدد می‏دهد .
« و لا تكونوا كالذين خرجوا من ديارهم بطرا و رئاء الناس و يصدون عن‏
سبيل الله و الله بما يعملون محيط ». دستور ديگر : با

اخلاص باشيد ، كار را برای هدف بزرگ اسلامی انجام دهيد . خودنمايی و چشم‏
هم چشمی و تجملات را كنار بگذاريد . همانند آنها نباشيد كه با " بطر "
از خانه‏شان بيرون شدند . " بطر " آن خفتی ( 1 ) است كه از نعمت به‏
انسان دست می‏دهد ، مثل اينكه سربازی می‏خواهد برود به جنگ ، كوشش می‏كند
كه بهترين لباس جنگی را داشته باشد ، بهترين چكمه‏ها را به پايش كند ،
بهترين نشانه‏ها و درجه‏ها را داشته باشد ، مدالهای متعدد به خودش بياويزد
. بعد می‏آيد بيرون و خيلی قيافه می‏گيرد . نه ، اينطور نباشيد . از آنان‏
كه با ريا كار می‏كنند نباشيد ، مخلص باشيد . چه خوب فرمود رسول اكرم كه‏
هر كس كه در جهاد با ما شركت كرد ، صرف اينكه برود در ميدان جنگ و
شجاعتش را نشان بدهد ، خيلی از افراد دشمن را هم از ميان ببرد ، كافی‏
نيست . ما بايد تحليل كنيم كه اين فرد مجاهد برای چه مجاهده می‏كند ؟ اگر
برای خدا و رسول است قبول است ، ولی از كجا كه اين مجاهد به اميد اينكه‏
غنيمت ببرد مجاهده نمی‏كند ؟ از كجا كه او به اميد اينكه زن اسيری نصيبش‏
بشود مجاهده نمی‏كند ؟ فرمود هركس كه با اين هدفها مجاهده كند ، [ مقصدش‏
] هم همينهاست و از اينها بالاتر نخواهد رفت .
« و لا تكونوا كالذين خرجوا من ديارهم بطرا و رئاء الناس »از آنها
نباشيد كه از خانه‏شان بيرون آمدند به عنوان جهاد ، اما از روی بطر يعنی‏
از روی مغرور شدن به نعمتها ، و يا از روی رياكاری . و
پاورقی :
1 - [ به معنی سبكسری ] .

« يصدون عن سبيل الله » اينها مانع مردم می‏شوند از راه خدا . « و الله‏
بما يعملون محيط » خدا به اعمال اينها احاطه كامل دارد يعنی خدا چنين‏
اعمالی را نمی‏پذيرد . فرق ميان كار خوب خدايی و كار خوب غيرخدايی اين‏
است كه در كار خوب غيرخدايی ، شخص می‏گويد اين كار انجام بشود به هر
انگيزه‏ای كه شد . مثلا فردی يك كسی را می‏فرستد كه برود دشمن او را تأديب‏
كند . وقتی بر می‏گردد از او می‏پرسد آيا خوب كتكش زدی ؟ خوب نرمش كردی‏
كه دومرتبه صدايش در نيايد ؟ ديگر نمی‏پرسد انگيزه و هدفت در اين كار چه‏
بود ؟ اما كار خدا اينطور نيست . اول چيزی كه سؤال می‏كنند ، هدف و
انگيزه انسان است .
و صلی الله علی محمد و آله الطاهرين .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: