كتاب روزتندر

ملت ایران اما، راه خود را یافته بود. هر چه سبعیت و درنده‏خویى رژیم آشكارتر مى‏شد، امواج مبارزه اقشار مردم گسترش بیشترى مى‏یافت. نخست در قالب برپایى سلسله مراسم پایان ناپذیر چهلم‏هاى شهیدان در اكناف و اطراف كشور، سپس اعتصاب سراسرى اصناف و بستن بازارها، آنگاه، با آغاز سال تحصیلى؛ اعتصاب فرهنگیان و خوددارى دانش‏آموزان و دانشجویان از رفتن به كلاس‏ها، و بعد؛ اعتصاب سراسرى كارگران و مهندسین صنایع نفت و گاز با بستن شیرهاى صدور نفت، اعتصاب كارمندان و كارگران خطوط انتقال نیرو و برق شهرى، اعتصاب كارمندان ادارات دولتى و... سرانجام اعتصاب روزنامه‏نگاران و دست‏اندركاران رسانه‏هاى ارتباط جمعى شیرازه رژیم را از هم گسست.
ارتش نیز، به واسطه حضور كادرهاى جوان مؤمن مرتبط با روحانیت انقلابى و بدنه سالم مذهبى آن، هر روز از روز پیش، بیشتر و بیشتر از اجراى فرامین ژنرال‏هاى خائن «بزرگ ارتشتاران» خوددارى مى‏ورزید. فرمان امام(ره)؛ مبنى بر حرام بودن اطاعت از رژیم طاغوتى و وجوب فرار سربازان از پادگان‏ها، و همچنین توصیه اكید حضرتش به ملت جهت حسن سلوك با نظامیان و تكریم آنان، موجبات همدلى و همبستگى هر چه روز افزون‏تر مردم و ارتشیان را فراهم آورد.
در پى فرار شاه از كشور، براى آمریكا در ایران تنها متحدین باقى‏مانده عبارت بودند از مشتى ساواكى بدنام و دربارى چاپلوس و ژنرال ترسو كه جز انباشتن چمدان‏ها از اشیاء سبك وزن و سنگین قیمت، تبدیل ثروت‏هاى به یغما برده به «دلار» و حواله آنها به بانك‏هاى آمریكایى و اروپایى و سرانجام، فرار هر چه سریع‏تر از ایران، به هیچ‏چیز دیگرى نمى‏اندیشیدند. آخرین اقدام كاخ سفید؛ یعنى اعزام ژنرال رابرت هایزر، معاون عملیاتى جناح اروپایى ناتو به تهران جهت ترغیب بقایاى رژیم به مقاومت و زمینه چینى كودتایى از نوع «عملیات آژاكس» نیز راه به جایى نبرد. بدین‏سان، ققنوس انقلاب اسلامى ایران از دل خاكستر مزار شهیدان قیام پانزدهم خرداد 42 پروبال گشود و در عصر آفتابى 22 بهمن 1357، ایالات متحده آمریكا و متحدین غربى آن، براى نخستین بار در طول تاریخ موجودیت خویش، با هماوردى ناشناخته و سخت قدرتمند آشنا شدند؛ انقلاب اسلامى ایران!
به محض پیروزى و فتح آخرین سنگرهاى به جا مانده از استبداد 2500 ساله، انقلاب اسلامى ایران درصدد برآمد تا نقشه شعار محورى ملت مسلمان ایران؛ «استقلال»، «آزادى» و «جمهورى اسلامى» را تحقق بخشد. در ؟؟؟ فروپاشى نظام شاهنشاهى، ایران اسلامى رسماً خروج خود را از گروه بندى نظامى «پیمان سنتو» اعلام داشت و با این حركت انقلابى، موجبات فروپاشى این اتحادیه آمریكایى در منطقه غرب آسیا را فراهم آورد. اقدامى كه موازنه قدرت را در حوزه استراتژیك خلیج فارس و دریاى عمان، به زیان ایالات متحده و همگرایان منطقه‏اى آن بر هم زد. انقلاب اسلامى در عرصه استقلال اقتصادى نیز به تعهدات خویش عمل كرد. اعلام رسمى قطع رابطه «ریال» با «دلار»، لغو قرارداد استعمارى كنسرسیوم، تحریم صدور نفت به رژیم جعلى و غاصب اسرائیل و حكومت نژاد پرست آفریقاى جنوبى نمادى از پایبندى انقلاب به «استقلال»؛ این شعار نخست نهضت اسلامى بود.
اخراج 60 هزار مستشار نظامى آمریكایى از ایران، برچیدن پایگاه‏هاى جاسوسى و استراق سمع C.I.A در مناطق شمالى ایران، قطع رابطه با رژیم صهیونیستى؛ بستن دفتر نمایندگى سیاسى آن در تهران و واگذار نمودن ساختمان مزبور به سازمان آزادیبخش فلسطین، اعلام حمایت از كلیه جنبش‏هاى آزادیبخش جهان سوم؛ آرمان فلسطین، مقاومت ضد صهیونیستى مردم لبنان، مبارزات ضدنژادپرستى مظلومین جنوب آفریقا، تلاش مردم صحراى غربى در راه كسب استقلال، نبرد حق‏طلبانه مسلمانان جنوب مجمع‏الجزایر فیلیپین، مبارزه استقلال‏طلبانه مردم مسلمان جامو و كشمیر، درخواست عضویت در جنبش كشورهاى غیرمتعهد، اعلام همبستگى با كشورهاى عرب عضو جبهه پایدارى، جبهه‏گیرى قاطع علیه معاهده ننگین سازش رژیم سادات و اسرائیل؛ موسوم به پیمان كمپ دیوید، فراخوانى نیروهاى نظامى ایران از شاخ آفریقا، بلندى‏هاى جولان و مناطق مرزى فلسطین اشغال با لبنان و... اینها همگى در شرایطى صورت مى‏گرفت كه انقلاب اسلامى ملت ایران به یمن رهبرى الهى آن پیر فرزانه و درك عمیق از ماهیت قطب‏بندى ظالمانه حاكم بر جهان آن روز، حتى نیم قدمى نیز، از اصل خردمندانه «نه شرقى - نه غربى» خویش عدول نورزید و به جانب رقیب دیرینه آمریكا؛ ابر قدرت سرخ، گرایش نیافت.
«آزادى»، دومین شعار محورى انقلاب اسلامى بود. این انقلاب نوپا، به تلافى 25 قرن اختناق حكومت‏هاى جبار سلاطین، خاصه خفقان و استبداد وحشتناك پنجاه و هفت ساله اعمال شده توسط خاندان منحط پهلوى، وسیع‏ترین عرصه‏هاى آزادى فردى و اجتماعى را در تمامى زمینه‏ها با خود به ارمغان آورد. انقلاب اسلامى از فرداى پیروزى خود، به كلیه احزاب، سازمان‏ها، انجمن‏ها و جریان‏هاى سیاسى كثیرالعده‏اى كه تا پیش از سقوط رژیم سلطنت، سران و اعضاى آنها حتى در چار دیوارى خانه‏هاى خود احساس امنیت نمى‏كردند، جهت فعالیت علنى، تشكیل دفاتر، برپایى هرگونه تجمع و راهپیمایى، استفاده از تریبون‏هاى عمومى، چاپ و انتشار بدون سانسور عقاید و نظریات‏شان آزادى مطلق! اعطاء كرد.
در چنین شرایطى بود كه به ناگاه، برشمار معدود احزاب و سازمان‏هاى سیاسى داراى سابقه قبل از انقلاب، صدها حزب و گروه سیاسى جدیدالتأسیس نیز افزوده گشت. جالب اینكه طبق بعضى اقوال، تعداد این تشكل‏هاى ریز و درشت خلق‏الساعه به بیش از 360 گروه و گروهك و گروهچه! بالغ مى‏شد. جالب‏تر وقتى است كه مى‏بینیم به جز طرفداران رژیم سلطنت، به اصحاب كلیه سلایق و عقاید متفاوت؛ اعم از لائیك‏ها، التقاطیون، لیبرال - دموكرات‏ها، جریانات شبه روشنفكرى چپ معتدل و حتى معتقدان به متدهاى افراطى مشى چریكى عضو گروهك‏هاى مسلح به اصطلاح سیاسى - نظامى، بدون كمترین اعمال محدودیتى اجازه فعالیت آزاد و علنى داده مى‏شد. ملت و جوانان نسل اول انقلاب خوب به خاطر دارند رژه‏هاى پر طمطراق چریكهاى فدایى و منافقین را كه مسلح به سلاح‏هاى به غارت رفته از پادگان‏ها، در خیابان‏هاى تهران و شهرهاى بزرگ كشور مانور مى‏دادند. آن هم پس از پیروزى انقلاب كه دیگر این قماش قدرت نمایى‏هاى مسلحانه رفقاى چریك و مجاهد! محلى از اعراب نداشت. در تهران و شمار زیادى از شهرهاى كشور، ساختمان‏هاى دولتى و مراكز دانشگاهى مورد تصرف عدوانى عناصر مسلح این انقلابیون قلابى قرار مى‏گرفتند و از آنها رسماً با نام «ستاد عملیاتى» و «ستاد فرماندهى» استفاده مى‏شد. فرزندان پاك طینت و كم تجربه انقلاب اسلامى، این همه فزون‏طلبى گستاخانه میوه چینان ابن الوقت را مشاهده مى‏كردند و با این حال، از سر حلم و سعه صدر، دم فرو مى‏بستند.
انقلاب اسلامى نوپا و فرزندان مظلوم آن هر چند از امام خویش شنیده بودند كه؛ «حتى ماركسیست‏ها هم در ابراز عقیده آزادند، مشروط به آن‏كه توطئه نكنند»، لیكن هنوز به مفهوم واقعى تفاوت «آزادى ابراز عقیده» با «آزادى توطئه» وقوف نداشتند.
شاید پر بیراه نباشد اگر بگوییم كه مجموعه وقایع خشونت آمیز ایجاد شده توسط گروهك‏هاى مسلح غیرقانونى در سطح شهرها و استان‏هاى كشور از روز دهم اسفند 57 - آغاز غائله كردستان با محاصره پادگان مهاباد - تا شورش مسلحانه سراسرى منافقین و جبهه متحد ضدانقلاب در 30 خرداد سال 1360 - صرفنظر از خیانت عناصر لیبرال - تاوان حسن ظن و حلم بیش از حدى بود كه انقلاب اسلامى در قبال عدم عنایت دقیق خویش نسبت به موازین مفهوم «آزادى» و حدود واقعى این موهبت الهى، مجبور به پرداخت آن شد!
تشكیل محاكم علنى، با حضور مردم، شكّات و مخبرین رسانه‏هاى گروهى داخلى و خارجى جهت محاكمه عادلانه سركوب‏گران قیام ملت، جلادان و عوامل اختناق و تحكیم سلطه رژیم آزادى‏كش پهلوى و مجازات این عناصر، اعم از سران و مأمورین نهاد شكنجه‏گر ساواك، ژنرال‏هاى خودفروخته و خونریز شاه، مقامات ارشد هیأت حاكمه استبداد، مدیران دولتى فاسد و یغماگر بیت‏المال، جاسوسان و مهره‏هاى كلیدى فراماسونرى و صهیونیزم بین‏الملل در حكومت شاهنشاهى، سرمایه‏داران زالو صفت و قارونك‏هاى بخش خصوصى، مجریان سانسور و كارگزاران اختناق در عرصه‏هاى اندیشه و هنر و... اینها جملگى به مثابه بخشى از احساس مسؤولیت انقلاب اسلامى نسبت به رسالت خطیر خویش در راه حراست از كیان آزادى ملت رشید ایران محسوب مى‏شد.
ایجاد فضایى مناسب جهت فعالیت آزاد و فارغ از دغدغه و هراس براى اصحاب اندیشه و ارباب هنر در راه عرضه محصولات فرهنگى - هنرى خویش به مخاطبان، چاپ و نشر آزادانه صدها عنوان كتاب و رساله سیاسى - ادبى كه از انتشار آنها در عصر سپرى شده دیكتاتورى پهلوى ممانعت اكید بعمل مى‏آمد، ایجاد ده‏ها كانون فرهنگى - ادبى مستقل، با گرایش‏هاى سیاسى و فكرى متفاوت در سطح تهران و شهرستان‏ها، انتشار نزدیك به 200 عنوان جریده - اعم از یومیه، هفتگى، ماهنامه و فصلنامه - مشتمل بر نشریات مستقل و یا وابسته به جریان و تشكل‏هاى سیاسى - اجتماعى، رواج بى‏سابقه هنر تئاتر در جامعه و اكران پیس‏هاى وزین و جدى از آثار نمایش‏نامه‏نویسان مطرح و معتبر داخلى و خارجى، ایجاد تحولى عمیق در ساختار صنعت سینماى كشور از طریق كنار زدن چهره‏ها و عناصر فاسد سینماى منحط فیلمسازى، منع اكران آثار منحط تولید شده در پیش از انقلاب، میدان دادن به استعدادهاى جوان و خلاق، منع استفاده ابزارى و سخیف از عنصر ارزشمند زن؛ به عنوان چاشنى سكسى و ایجاد محیطى سالم و امن جهت حضور و فعالیت بانوان هنرمند در صنعت سینماى كشور، ممانعت از ورود فیلم‏هاى مبتذل خارجى؛ خاصه آثار پوچ و بى‏ارزش هالیوودى و همزمان نمایش آثار ارزشمند سینمایى جهان، پاكسازى رادیو - تلویزیون از مدیران و پرسنل فاسد وابسته به رژیم منحط شاهنشاهى، جذب نیروهاى جوان و مستعد انقلابى به این دو رسانه فراگیر، حذف نمایش آثار ضدارزشى و منحط داخلى و خارجى - خاصه شوها، سریال‏ها، فیلم‏هاى سینمایى، كنسرت‏هاى مزخرف پاپ موزیك و فیلم‏هاى كارتونى آمریكایى - و تشویق و حمایت از برنامه‏سازان صدا و سیما براى تولید و ارائه آثارى قابل قبول در عرف جامعه انقلابى، با مشخصه پایبندى به فرهنگ غنى اسلامى - ایرانى و ...
سرخطهاى فوق، بركنار از نقاط قوت و ضعف كمى و كیفى هر یك از آنها، به مثابه مشتى از خروار، نشانگر فضاى آزاد ناشى از انقلاب اسلامى، به مثابه خاستگاه اصلى تكوین و رشد اندیشه، هنر و فرهنگ متعالى، در فرداى پیروزى بهمن 57، براساس رهنمودهاى حكیمانه رهبر كبیر انقلاب اسلامى بود. همو كه در بدو بازگشت از تبعیدى پانزده ساله، فرهنگ و تعالى فرهنگى جامعه را از دغدغه‏هاى اصلى خویش اعلام داشت. و در سخنرانى مشهور 12 بهمن 57 در بهشت زهرا(س) فرمود:
«[شاه‏] فرهنگ ما را به صورت یك فرهنگ عقب مانده نگهداشته. به طورى كه الآن تحصیلات جوانان ما در ایران، یك تحصیلات تام و تمام نیست و باید بعد از اینكه در اینجا یك نیمه تحصیل كردند - آنهم با این مصیبت‏ها -، باید بروند در خارج تحصیل كنند. ما متجاوز از پنجاه سال است دانشگاه داریم و قریب سى و چند سال این دانشگاه را داریم. لیكن چون به ما خیانت شده است، از این جهت رشد انسانى نكرده است. تمام انسان‏ها و نیروهاى انسانى ما را این آدم از بین برده است. این آدم به واسطه نوكرى كه داشته، مراكز فحشاء درست كرده. تلویزیونش مركز فحشاء است، رادیویش بسیارى فحشاء است، مراكزى كه اجازه داده‏اند كه باز باشد، مراكز فحشاء است. اینها دست به دست هم داده‏اند. در تهران مراكز مشروب فروشى بیشتر از كتابفروشى است. مراكز فساد دیگر الى ماشاءاللَّه است.
براى چه سینماهاى ما مركز فحشاء است؟ ما با سینما مخالف نیستیم، ما با مراكز فحشاء مخالفیم. ما با رادیو مخالف نیستیم، ما با فحشاء مخالفیم، ما با تلویزیون مخالف نیستیم، ما با آن چیزى كه در خدمت اجانب براى عقب نگهداشتن جوانان ما، از دست دادن نیروى انسانى ما در آمده، مخالف هستیم. ما كى با مظاهر تجدد مخالفت كرده‏ایم؟
مظاهر تجدد وقتى كه پاى خود را از اروپا به شرق؛ و به خصوص به ایران گذشت، چیزى كه باید از آن براى پیشرفت تمدن استفاده بشود، ما را به توحش كشاند! سینما، یكى از مظاهر تمدن است كه باید در خدمت مردم و در خدمت تربیت این مردم باشد و شما مى‏دانید كه اینها، جوان‏هاى ما را به تباهى كشیدند. ما، با این‏ها در این جهات مخالف هستیم.»
فراتر از همه آنچه كه تا بدینجا بر شمردیم، شاید بتوان مهم‏ترین دستاورد ارزشمند انقلاب اسلامى را در ساحت فرهنگ آزادى و آزادگى، سهیم كردن اقشار گسترده اجتماع، خاصه نسل جوان و پرشور این آب و خاك در امر حراست از حدود آزادى‏هاى متعالى فراهم آمده در سایه این نهضت الهى بى‏بدیل برشمرد.
به جرأت مى‏توان مدعى شد رمز بقا و استمرار معجزه آساى انقلاب اسلامى در كوران سخت‏ترین شداید و حادترین بحران‏هاى ایجاد شده از سوى دشمنان این ملت، در گرو همین مشاركت فعال و خودجوش زبده‏ترین جوانان غیرتمند و رشید ایرانى در پاسداشت آگاهانه و دلسوزانه از حریم انقلاب نهفته است. مصداق بارز تجلى این ویژگى؛ تشكیل كمیته‏هاى مردمى دفاع از انقلاب در مساجد شهرها و روستاهاى كشور، طى روزهاى حساس و سرنوشت‏ساز اولیه پیروزى و از پى آن، تأسیس «سپاه پاسداران انقلاب اسلامى» در اسفندماه 1357 بود.

كتاب روزتندر

فریاد ملت مسلمان و تمدن آفرین ایران در اعتراض به این اقدام رذیلانه رژیم فاسد پهلوى و حامیان وحشى صفت و بى‏فرهنگ آمریكایى آن، از ناى نینوایىِ حسینِ زمان؛ خمینى‏كبیر(ره) برآمد. فریاد امام - كه به تازگى از زندان طاغوت رهایى یافته بود - چونان پتكى سهمگین بر سر مجلسینِ فرمایشى، كابینه سیاه «حسنعلى منصور» و شاه و حامیان آن فرود آمد:
بسم‏اللَّه‏الرحمن الرحیم‏ *اناللَّه و انا الیه راجعون‏... قلب من در فشار است. از روزى كه مسائل اخیر ایران را شنیدم، خوابم كم شده. (گریه حضار) ناراحت هستم، قلبم در فشار است. من با تأثرات قلبى روزشمارى مى‏كنم، چه وقت مرگ پیش بیاید (گریه شدید حضار)... ما را فروختند، استقلال ما را فروختند باز هم چراغانى كردند، پایكوبى كردند. اگر من به جاى اینها بودم، این چراغانى‏ها را منع مى‏كردم. مى‏گفتم بیرقِ سیاه بالاى سر بازارها بزنند، بالاى سَرخانه‏ها بزنند... عزت ما پایكوب شد. عظمت ایران از بین رفت. (گریه حضار)... ملت ایران را از سگ‏هاى آمریكایى پست‏تر كردند! اگر كسى یك سگ‏آمریكایى را زیر بگیرد مورد بازخواست قرار مى‏گیرد، ولى چنانچه یك آشپز آمریكایى شاه ایران را زیر بگیرد، بزرگترین مقام را زیر بگیرد، كسى حق تعرض ندارد. چرا؟ براى اینكه مى‏خواستند وام بگیرند. آمریكا خواست كه این كار انجام شود. بعد از چند روز، یك وام 200 میلیون دلارى از آمریكا تقاضا كردند، در ظرف پنج سال به منظور هزینه‏هاى نظامى به دولت ایران وام بدهند و در ظرف ده سال 300 میلیون دلار پس بگیرند؛ یعنى صد میلیون دلار - 800 میلیون تومان - از ایران در ازاء این وام سود بگیرند. مع‏ذالك، [حكومت‏] ایرانى براى این دلارها خودش را فروخت، استقلال را فروخت، ما را جزء دول مستعمره حساب كرد. ملت مُسلم ایران را در دنیا از وحشى‏ها عقب مانده‏تر معرفى نمود! ما با این مصیبت چه كنیم؟!... سایر ممالك خیال مى‏كنند این ملت ایران است كه اینقدر خود را پَست نموده. نمى‏دانند كه این دولت ایران است، این مجلس ایران است، این مجلسى است كه ارتباطى به ملت ندارد. این مجلسِ سرنیزه است. این مجلس چه ارتباطى به ملت دارد؟ ملت ایران به این وكلاء رأى نداده است. بسیارى از علماء طراز اول و مراجع، انتخابات را تحریم كردند و ملت از آنان تبعیت كرده، رأى ندادند، لیكن زور سرنیزه اینان را آورد و بر كرسى نشاند.

اینها دیدند كه با نفوذ روحانى نمى‏توانند هركارى را انجام دهند، مى‏خواهند نفوذ روحانى را از بین ببرند! آنها به خوبى دریافتند كه: اگر نفوذ روحانیون باشد، نمى‏گذارد این ملت یك روز اسیر انگلیس و روز دیگر اسیر آمریكا باشد. اگر نفوذ روحانیون باشد، نمى‏گذارد اسراییل اقتصاد ایران را قبضه كند. نمى‏گذارد كالاهاى اسراییل، آن هم بدون گمرك در ایران فروخته شود.  اگر نفوذ روحانیون باشد، نمى‏گذارد اینها خودسرانه چنین قرضه سنگینى را بر ملت ایران تحمیل كنند... اگر نفوذ روحانیون باشد، نمى‏گذارد یك دست نشانده آمریكایى این غلطها را بكند، از ایران بیرونش مى‏كنند. نفوذ روحانى، مضر به حال شما خائن‏هاست، نه مضر به حال ملت... براى این مملكت فكرى كنید. براى این ملت فكرى كنید. اینقدر قرض‏روى قرض نیاورید. اینقدر نوكر نشوید. البته دلار نوكرى هم دارد! دلارها را شما بگیرید استفاده كنید، نوكرى را ما بكنیم! اگر ما زیر اتومبیل یك آمریكایى رفتیم، كسى حق ندارد به آمریكایى‏ها بگوید بالاى چشم شما ابروست! آن آقایانى كه مى‏گویند باید خفه شد و دَم دَر نیاورد، آیا در این مورد هم مى‏گویند باید خفه شد؟! در اینجا هم ساكت باشیم و دَم در نیاوریم؟! ما را بفروشند و ما ساكت باشیم؟! استقلال ما را بفروشند و ما ساكت باشیم؟! واللَّه گناهكار است كسى كه داد نزند. واللَّه مرتكب كبیره است، كسى كه فریاد نزند (فریاد و شیون مردم). اى سران اسلام، به داد اسلام برسید، اى علماى نجف! به داد اسلام برسید، اى علماى قم، به داد اسلام برسید، رفت اسلام! (گریه شدید مردم). اى ملل اسلام! اى سران ملل اسلام! اى رؤساى جمهورى ملل اسلامى! اى سلاطین ملل اسلامى! به داد ما برسید. اى شاه ایران! به داد خودت برس! ما چون ملت ضعیفى هستیم و دلار نداریم، باید زیر چكمه آمریكا برویم؟ آمریكا از انگلیس بدتر، انگلیس از آمریكا بدتر، شورى از هر دو بدتر، همه از همه بدتر و پلیدترند، لیكن امروز، سر و كار ما با آمریكاست. [لیندون جانسون‏] رییس‏جمهور آمریكا بداند، این معنا را بداند كه امروز در پیش ملت ما، از منفورترین افراد بشر است كه چنین ظلمى به ملت اسلامى كرده است. امروز قرآن با او خصم است! ملت ایران با او خصم است!

... ملت موظف است كه در این امر صدا را بلند كند. به مجلس اعتراض كند. به دولت اعتراض كند كه چرا چنین كارى كردید؟ چرا ما را فروختید؟ شما كه وكیل ما نیستید. اگر وكیل هم بودید، چون خیانت كردید، خود به خود از وكالت ساقط مى‏شوید. این خیانت به كشور است. خدایا! اینها به كشور ما خیانت كردند. خدایا، این دولت به كشور ما خیانت كرد، به اسلام خیانت كرد. به قرآن خیانت كردند. وكلاى مجلسین؛ آنهایى كه با این امر موافقت نمودند، خیانت كردند. وكلاى مجلس سنا، این پیرمردها خیانت كردند، وكلاى مجلس شورا؛ آنها كه به این امر رأى دادند، به كشور خیانت كردند. اینها وكیل نیستند. دنیا بداند! اینها وكیل ایران نیستند، اگر هم بودند، من عزل‏شان كردم!... ما این قانون را كه به اصطلاحِ خودشان [از تصویب ]گذرانیده‏اند، قانون نمى‏دانیم. ما این مجلس را، مجلس نمى‏دانیم، اینها خائن‏اند، خائن به كشورند!(33)

پژواك فریادهاى طاغوت شكن امام(ره) چنان لرزه‏اى بر اركان پوسیده رژیم ستم شاهى انداخت كه شاه و اربابان آمریكایى او، جز دستگیرى و تبعید روح خدا از خاك ایران چاره‏اى ندیدند. فرداى روز تبعید امام(ره) از میهن ساواك رژیم اطلاعیه‏اى صادر كرد كه هم در جراید تحت سانسور شدید منتشر شد و هم از رادیوى رژیم قرائت گردید:
اطلاعیه!
طبق اطلاع موثق و شواهد و دلایل كافى ]![چون رویه آقاى خمینى و تحریكات مشارالیه بر علیه منافع ملت و امنیت و استقلال و تمامیت ارضى كشور تشخیص داده شد]![، لذا در تاریخ 13 آبان ماه 1343 از ایران تبعید گردید.سازمان اطلاعات و امنیت كل كشور(34)

طى سالیان پس از تبعید امام(ره)، رژیم در وطن‏فروشى و بیگانه‏پرستى، در دین ستیزى و سركوب هر فریاد اعتراض - ولو مسالمت‏آمیز - بر بیدادشاهانه، یكه‏تاز میدان بود. ساواك و مراكز و نهادهاى مرتبط با آن، تحت مدیریت دژخیمان تعلیم یافته توسط افسران پلیس مخفى رژیم صهیونیستى و «سیا»، چنان خفقان خوفناكى را بر كشور حكمفرما كردند كه ضرب‏المثلِ رایج در افواه عامه شهروندان ایرانى در آن ایام این بود؛ حرف نزنید! دیوار موش دارد، موش هم گوش! شدت و تنوع شیوه‏هاى شكنجه جسمى و روحى مخالفان در زندان‏هاى رژیم شاهنشاهى به حدى وخیم و غیرانسانى بود كه حتى نهادهاى غربى معلوم‏الحالى چون «عفو بین‏الملل» - وابسته به وزارت امور خارجه آمریكا - و صلیب سرخ جهانى ناچار شدند ایرانِ تحت حاكمیتِ رژیم شاه را به‏عنوان «كشور ركوردشكن در زمینه نقض مستمر و سیستماتیك حقوق بشر» معرفى كنند.(35)

در وادى فكر و فرهنگ، به یمن نظارت و كنترل علیا هرزه «هنرپرور»! - فرح دیبا - بر مقدرات فرهنگى و هنرى كشور و سیطره بلامنازع «دفتر شهبانو» بر این عرصه، ترویج سیستماتیك مزخرف‏ترین پدیده‏ها و جریان‏هاى به اصطلاح فرهنگى غربى و نیز هنرمندان غزبزده داخلى، روال رایج سیاست فرهنگى كشور بود. نقطه اوج این فاجعه را مى‏توان برگزارى فستیوال سالانه «جنبش هنر شیراز» دانست كه در آن مهوع‏ترین نمایش‏هاى سخیف اروتیك و شرم‏آورترین كنسرت‏هاى موسیقى داخلى و خارجى اجرا مى‏شد. تراست‏هاى مطبوعاتى قدرتمند «كیهان» - متعلق به سناتور مصباح‏زاده - «اطلاعات» - متعلق به سناتور عباس مسعودى، همدوش با «اداره نگارش(36)» وزارت فرهنگ و هنر رژیم، عرصه را بر نشریات مستقل و روزنامه‏نگاران دلسوز و فهیم تنگ كرده بودند. سه بنگاه انتشارات مقتدر «فرانكلین»، «امیركبیر» و «خوارزمى»، پشتگرم به روابط گرم مدیران‏شان با دربار پهلوى، مدیریت اطلاعاتى ایالات متحده - U.S.I.A - در تهران و مساعدت اداره نگارش، ترویج آثار ادبى - هنرى فرهنگ منحط و پوچ‏گراى غربى را در دستور كار خویش قرار داده بودند. سینماهاى كشور، به جولانگاه سه گونه سینمایى مبتذل؛ «فیلم آبگوشتى»، «فیلم اِنتِلِكت» =[ روشنفكرى‏] و انواع آثار مزخرف هالیوودى و اروپایى مبدل شد.

رادیو - تلویزیون رژیم نیز، تحت سرپرستى اسمى «رضا قطبى» - خویشاوند فرح پهلوى - و با برنامه‏ریزى دفتر اداره اطلاعاتى ایالات متحده در تهران، همه رقم كنسرت، سریال، فیلم، شو و واریته مبتذل و بعضاً مستهجن آمریكایى را براى مخاطبینِ شش تا شصت ساله «رادیو - تلویزیون ملى ایران»! به نمایش در مى‏آوردند.(37) در بخش صنعت، شاخصه ترقى ملى چیزى نبود مگر صناعتِ مونتاژ و سرهم‏بندىِ «پیكان(38)»! و شعار رایج هم كلام قصار نخست‏وزیر بهایى مسلك و مبتلا به بیمارىِ انحراف جنسى رژیم؛ «امیرعباس هویدا(39)» كه مى‏گفت: «به امید آن روز كه هر ایرانى، یك پیكان داشته باشد!» بخش اعظم درآمد نفت كشور یكسره به حلقوم نفتخواران بین‏المللى و شاه و درباریان فاسدش سرازیر مى‏شد. رژیم ضدبشرى پهلوى به اقتضاى طبیعت جبلى خویش، حامى سرسخت پلیدترین حكومت‏هاى سركوبگر جهان بود و بر همین اساس، از محل صادرات روزانه 6 میلیون بشكه طلاى سیاه ملت شاه گزیده ایران، نیازهاى سوخت و انرژى رژیم‏هاى ضدانسانى رسوایى از قماش حكومت آپارتاید آفریقاى جنوبى و رژیم صهیونیستى غاصب فلسطین را تأمین مى‏كرد.

به حكم یك قاعده كلى، تمامى پروژه‏هاى عظیم احداث تأسیسات زیربنایى از قبیل ساختن راه‏ها، پل‏ها، خطوط راه‏آهن، احداث سدهاى عظیم بر روى رودخانه‏ها و ایجاد نیروگاه‏هاى هیدروالكتریك و نیروگاه‏هاى گازى، خطوط انتقال آب و برق و تأسیس شبكه‏هاى مخابراتى نیز - پس از واریز نمودن «حق ویژه» یا همان «كمیسیون پیشكشى» از سوى نمایندگان كمپانى‏هاى آمریكایى و چند ملیتى غربى به حساب‏هاى سرى شاه و اطرافیانش در بانك‏هاى سوئیس - به بیگانگان محول مى‏شد.(40) زمین‏هاى مرغوب كشاورزى كشور نیز در قالب فارم‏هاى بزرگ یا به كمپانى‏هاى خارجى واگذار شد و یا جزو مایملك «بنیاد پهلوى» درآمد. فى‏المثل اراضى حاصل‏خیز و مناسبِ كشت گندم در حاشیه سد دز استان خوزستان را كمپانیهاى تولید مواد غذایى آمریكایى با شرایطى سهل از رژیم اجاره نمودند و در آنها «توت فرنگى» و «مارچوبه»! كشت كردند. زمین‏هاى زراعتى مرغوب دشت قزوین نیز، به شركت‏هاى كشت و صنعت اسرائیلى واگذار شد و... بگذریم كه این رشته سر دراز دارد.

در عرصه تولیدات مواد پروتئینى - گوشت قرمز و سفید - نیز كار ملت سخت زار بود و عشایر و روستائیان دام‏پرور ایران، رها شده در فقر و محرومیت مطلق و بى‏بهره از كمترین حمایت دولت - وزارت كشاورزى و سازمان گوشت كشور - محكوم به فنا شده بودند. اما رژیم را از این بابت باكى نبود. گوشت گاو و گوسفند از انگلستان و استرالیا وارد مى‏شد، گوشت مرغ از آمریكا و هلند و تخم‏مرغ؛ از اسراییل! حتى رونق نسبى صنعت شیلات - خاصه شیلات دریاى خزر - نیز مرهون تأمین حوایج تفننى! مشتریان غربى بود. گوشت مرغوب ماهى سفید دریاى مازندران، پس از طى مراحل صید و انجماد در سردخانه‏هاى مجهز شیلات، با هواپیما به ایالات متحده و ممالك اروپاى غربى صادر مى‏شد تا در كارخانه‏هاى تولید خوراك حیوانات، بسته‏بندى شده و به مصرف‏غذایى سگ‏ها و گربه‏هاى خانگى فرنگیان برسد! خاویار؛ این طلاى سیاه شیلات خزر هم ایضاً به خارج صادر مى‏شد و ایرانیان بعضاً حتى نمى‏دانستند این ماده خوراكى مقوى و ارزشمند چه رنگى دارد.

در شرایطى كه دستگاه شهردارى رژیم - خاصه در تهران - به استناد ماده 100 قانون ساخت و ساز شهرى از ساختن سرپناهى محقر در حاشیه شهرها و خارج از محدوده شهردارى‏ها، به ضرب باتون پاسبان و قنداق تفنگ ژاندارم و هجوم مهیب بیل مكانیكى و بلدوزر ممانعت بعمل مى‏آورد، در جاى جاىِ كشور هزاران هكتار زمین به كمپانى‏هاى ساختمانى غربى؛ خصوصاً شركت آمریكایىِ «پارادایز» واگذار مى‏شد تا براى 60 هزار مستشار نظامى و غیرنظامى آمریكایى، خانه‏هاى ویلایى لوكس تك واحدى - دقیقاً مشابه ویلاهاى «بِوِرلى هیلز» كالیفرنیا - احداث نمایند. نظام آموزشى كشور صرفاً در حكم خیابانى یك طرفه بود كه در فرجام، به بن‏بست تربیتِ «دیپلمه بیكار در تیراژ انبوه» منتهى مى‏شد. مراكز آموزش عالى نیز، به علت ظرفیت محدود، فقر امكانات آموزشى - رفاهى و... به ركود مطلق مبتلا شده بودند. فاجعه‏اى كه پدیده «فرار مغزها» از كشور در قالب اعطاى بورسیه تحصیلى از سوى مراكز دانشگاهى آمریكا و اروپا به جوانان نخبه این آب و خاك و محروم ساختن ملت از گنجینه انسانى استعدادهاى درخشان خودى، محصولِ بلافصل آن تلقى مى‏شد.

در سال 1356، نرخ بیكارى ایران 34 میلیونى، از رقم وحشتناك 2 میلیون بازوى كارِ محروم از اشتغال فراتر مى‏رفت، كه این یك نیز، محصول اجراى دكترین آمریكایى «انقلاب سفید»، ورشكستگى كشور در حوزه‏هاى كشاورزى و پرورش دام و طیور، فرار روستائیان از دهاتِ نیمه ویران و جذب آنان توسط مغناطیسِ جاذبه‏هاى فریبنده شهرهاى بزرگ؛ خاصه تهران و سرانجام سكنى گزینى در گودها و حلبى‏آبادهاى حومه پایتخت بود. به سبب آشفتگى‏هاى اقتصادى، نابسامانى‏هاى اجتماعى و اغتشاش فرهنگى بوجود آمده در سایه اجراى اصلاحات شاهانه!، پدیده شرم‏آور فساد و فحشاء در هیأت بحرانى اجتماعى درآمد. علاوه بر محله‏هاى بدنام در تهران و سایر شهرها، فحشاء پنهانى جامعه را از درون مى‏خورد و پوك مى‏كرد. چه بسا پیوندهاى اجتماعى كه بر همین پایه تنظیم مى‏شد و رفته رفته، فساد و تباهى اخلاقى و فحشاء قباحت خود را از دست مى‏داد. روزبه‏روز بر تعداد زنان در غلتیده به منجلاب فحشاء افزوده مى‏شد. یك آمارگیرى غیررسمى در آخرین سال‏هاى حكومت پهلوى حكایت از وجود 50 هزار زن روسپى در ایران داشت.

«40 كارخانه تولید مشروبات الكلى، 600 رستوران و كافه فروشنده مشروبات الكلى داخلى و خارجى، 200 عشرتكده خصوصى كه در آنها نوشیدنى‏هاى الكلى سِرو مى‏شد. مصرف روزانه آبجوى الكلى تهران روزى 000/400 بطرى 000/160 - یكصد و شصت - عشرتكده دایر و رسمى!.. در یكى از مراكز فساد، فقط ظرف یك روز 14 هزار ژتون فروخته شده... تعداد 2700 زن فاسد در 1120 خانه فساد و...(41)»، اینها صرفاً سهم تهران در روند توسعه صنعت فحشاء در رژیم تمدن بزرگ آریامهرى بوده است! مراكز ترویج فساد و بى‏بندوبارى در میان نسل جوان، اعم از دولتى و خصوصى، به گونه‏اى قارج مانند از هر گوشه این مرز و بوم سربرآورد. گاه در قالب دخمه‏هاى موسوم به «كاخ جوانان(42)»؛ تحت سرپرستى رژیم و گاه در هیأت دیسكوتك‏ها و كاباره‏هاى مدرن همچون «مجموعه تفریحى پارك خرّم(43)». بر این همه پلشتى و سیاهى، باید روند دهشتبار قاچاق و استعمار مواد مخدر، خصوصاً؛ رواج مصرف هروئین در بین نسل جوان را بیفزاییم.

در شرایطى كه سرپرستى كارتل قدرتمندِ سایپا؛ بزرگترین شبكه تولیدكننده موادمخدر در منطقه «هلالِ طلایى» - افغانستان، پاكستان و ایران - توزیع سراسرى این مواد در كشور و ترانزیت آن به قاره اروپا را شخص «والا حضرت شاهدخت اشرف پهلوى»! بر عهده داشت، دستگاه‏هاى تبلیغاتى رژیم همه روزه خبر از برپایى كنگره‏ها و سمینارهاى بین‏المللى، جهت بررسى راه‏هاى مبارزه با تولید و مصرف مواد افیونىِ «روان‏گردان» در تهران مى‏دادند و رسانه‏هاى گروهى دولتى نیز، خبر مسرت‏بخش به دارآویختن گله‏وار قاچاقچیان خرده پا در پایتخت و شهرهاى بزرگ و كوچك را به اطلاع مخاطبینِ محترم خود مى‏رساندند. درست در همان روزهایى كه مردم قحطى زده روستاهاى آذربایجان شرقى از فرط گرسنگى مجبور به خوردن علوفه مراتع شده بودند، رژیم به یمن صدور روزانه شش میلیون بشكه نفت خام به قیمت پایه هر بشكه 38 دلار(44)، چنان دست و دلباز شده بود كه یك قلم؛ در جریان سفر «والرى ژیسكار دستن» رییس‏جمهور وقت فرانسه به تهران - در سال 1356 - سخاوتمندانه مبلغ یك میلیارد دلار نقد در قالب وام دراز مدت با بهره نازل به كمیساریاى انرژى اتمى فرانسه - موسوم به «اوریف» - هبه مى‏كرد! كما اینكه مجموع مطالبات رژیم از حكومت غاصب صهیونیستى بالغ بر یك میلیارد دلار مى‏شد. طرفه اینكه چنین گشاده دستى مسرفانه در شرایطى صورت مى‏گرفت كه دولت‏هاى رژیم شاه، حتى براى پرنمودن خلاء مالىِ ناشى از كسر بودجه سالانه خود، مستقیماً از انحصارات مالى و دولت‏هاى امپریالیستى، وام‏هاى كلان با بهره سنگین دریافت مى‏كردند. براساس یك گزارش كارشناسى منتشر شده از سوى جمعى از كاركنان وزارت امور اقتصاد و دارایى در بهار 58(45)، جمع وام‏هاى دریافت شده رژیم طاغوت از كشورها و انحصارات مالى غربى به رقم 1012 میلیارد ریال (معادل 5/14 میلیارد دلار) مى‏رسید.(46)

ایران در حالى كاسه استقراض خارجى به دست مى‏گرفت كه از فرداى شوك نفتى ناشى از جنگ اكتبر 73 اعراب و رژیم صهیونیستى، خود صاحب درآمد عظیم نفت بود و این درآمد هنگفت را بالاجبار! به كشورهاى صنعتى پیشرفته و مزدوران منطقه‏اى آمریكا وام مى‏داد و یا در صنایع ورشكست گردیده غربیان - همچون بنیاد فولاد كروپ - سرمایه‏گذارى مى‏كرد. در سطح منطقه نیز، رژیم شاه از اوان دهه 1970 میلادى به دستور ایالات متحده آماده ایفاى نقش ژاندارم منطقه‏اى آمریكا در خلیج فارس شد. یانكى‏ها كه مداخله جنایتكارانه ایشان در ویتنام طى 18 سال (72 - 1954م) جنگ مستمر، صرفنظر از كشتار 000/500/1 ویتنامى مظلوم، جز بر باد رفتن میلیاردها دلار از ثروت ملى مردم آمریكا، كشته شدن 54 هزار نظامى و بروز شورش‏هاى شبانه‏روزى سراسرى علیه این جنگ احمقانه توسط شهروندان آمریكایى - خاصه خانواده‏ها و دوستان نظامیان مقتول، معلولین جنگى، كهنه سربازان و دانشگاهیان - حاصلى در پى نداشت، سرانجام در 27 ژانویه 1973 (دى‏ماه 1351) ناچار به خروج نیروهایشان از هندو چین شدند.

درس‏هاى تلخ ناشى از شكست آمریكا در ویتنام، سرانِ این ابرقدرت را بر آن داشت تا براى حفظ سلطه نامشروع خویش در مناطق حساس و بحران‏خیز جهان، تدبیر مناسب و كارآمدى اتخاذ نمایند. تدبیرى كه واضع آن صهیونیست پرآوازه اتریشى تبار و مغز متفكر نهادهاى سلطه سیاسى آمریكا؛ دكتر «هنرى كیسینجر» بود و در فرهنگ اصطلاحات رایج جهان سیاست، به دكترین «ویتنامیزه كردن جنگ‏هاى منطقه‏اى» مشهور است. براساس این دكترین، ابرقدرت آمریكا در عرصه چالش‏هاى منطقه‏اى و بین‏المللى خویش، بایستى ضمن تقویت یك سلسله رژیم‏هاى مستبد حاكم بر مناطق كلیدى جهان سوم و تجهیز و تسلیح آنان به پیشرفته‏ترین امكانات تكنولوژى نظامى و جنگ‏افزارهاى ساخت آمریكا، از این رژیم‏ها به مثابه چماق‏داران منطقه‏اى خویش جهت مقابله با تحریكاتِ نیروهاى دست نشانده بلوك كمونیزم و نیزسركوبى شورش‏هاى ضدآمریكایى ملت‏هاى پیرامونىِ حوزه نفوذ ژاندارم محلىِ آمریكا، بهره‏بردارى نماید.

برهمین اساس، رژیم منتخب جهت ایفاى نقش «ژاندارم منطقه‏اى» ملتزم مى‏گشت تا به خرج ملت خود، «زِرِهِ میلیتاریزم مداخله‏جویانه» برتن كرده، با خرید جنگ‏افزارهاى پیشرفته آمریكایى و تحت فرمان مستشاران نظامى و اطلاعاتى ایالات متحده، ارتش قدرتمندى را تجهیز نماید و ضمن حفاظت از روند ثبات و امنیت باب طبعِ ارباب، به محض دریافت چراغ سبز از كاخ سفید، سربازان خود را در نقاط بحرانى منطقه به سود منافع نامشروع امپریالیزم آمریكا وارد جنگ نماید. ناگفته پیداست كه در چنین شرایطى مسؤولیت سیاسى و بار كمرشكن مالىِ هر گونه جنگ تجاوزكارانه بر دوش ژاندارم منطقه‏اى قرار مى‏گردد. ضمن آنكه تلفات انسانى این‏گونه مداخلات تجاوزكارانه نیز، نه از صفوف سربازان نازك نارنجى عمو سام، كه از جوانان كشور تحت حاكمیت رژیم مفتخر به ژاندارمى كاخ سفید تأمین مى‏شود! هم از این روى، اگر ارتشِ ژاندارم منطقه‏اى از مأموریت سركوبى فلان ملت شورشى حوزه استحفاظى خویش سربلند و موفق بازگردد، اهداف ایالات متحده را بدونِ خرجِ حتى یك «سِنت» و به میدان آوردن یك سرباز آمریكایى برآورده مى‏سازد و در صورتِ عكس مسأله؛ یعنى شكست ژاندارم منطقه‏اى، دستكم نه چون باتلاق ویتنام پول و اعتبار سیاسى - نظامى آمریكا بر باد مى‏رود و نه به علت دادن تلفات انسانى، عمقِ استراتژیك خویش، - یعنى خاك ایالات متحده - چون روزهاى جنگ ویتنام دستخوش بحران جدى و آشوب سراسرى خواهد شد.

از جمله نقاط كلیدى در دست گره ژئوپلیتیك جهانى؛ منطقه استراتژیك و نفت‏خیز خلیج فارس است. كیسینجر و همفكران وى در كاخ سفید، نیك دریافته بودند كه در صورت بروز هر گونه تشنج و بحران‏آفرینى از سوى اتحاد شوروى و قدرت منطقه‏اى متحد آن؛ عراق، كشورهاى كوچك حاشیه جنوبى خلیج فارس و برادر عربِ بزرگ ایشان، پادشاهى سعودى - حتى در قالب یك همگرایى سیاسى - نظامى منطقه‏اى - به تنهایى قادر به مقابله با خطراتِ آنى و فورى نخواهند بود. یگانه قدرت نظامى قابل اتكا و اعتماد آمریكا در خاورمیانه - یعنى رژیم صهیونیستى - نیز به دلیل بُعد مسافت و موانع جغرافیایى از یك سو، و از دیگر سو به جهت مخاصمه سنتى دایر میان رژیم‏هاى عرب و حكام تل‏آویو، توان ایفاى نقش ستون دوم اتكاى ایالات متحده در خلیج فارس - پس از عربستان سعودى - را نداشت. تنها نامزد واجد شرایط و متناسب جهت برقرارى موازنه سیاسى - نظامى در منطقه مزبور به سود آمریكا، ایرانِ تحت حاكمیت شاه بود. ایران؛ به دلیل موقعیت جغرافیایىِ استثنایى آن - حائل شدن میان مرزهاى جنوبى اتحاد شوروى سابق با آبهاى گرم خلیج فارس، سواحل طولانى در شمال خلیج فارس و دریاى عمان و از همه مهم‏تر؛ همسایگى و داشتن طولانى‏ترین مرز زمینى با عراق - و رژیم شاه؛ به خاطر ماهیت غربگرا، ساختار وابسته به آمریكا، در اختیار داشتن ثروت سرشار متكى به نفت؛ كه با توجه به افزایش قیمت‏ها در بازار انرژى از پاییز 1973 توان خریدهاى تسلیحاتى هنگفت را به آن مى‏داد.

همین امتیازات استثنایى موجب گردید تا كیسینجر؛ در مقام وزیر امور خارجه حكومت نیكسون راهى تهران شود و در ملاقات با شاه، رسماً به وى ابلاغ نماید كه حكومت آمریكا در صدد آن است كه تجدید ساختار و مدرنیزه كردن قواى سه گانه ارتش شاهنشاهى را سرعت و وسعت بخشد. كیسینجر به نمایندگى از حكومت ایالات متحده به شاه اطمینان داد كه از حیث تأمین تجهیزات و تسلیحات مورد نیاز و علاقه «بزرگ ارتشتاران» دروازه تمامى زرادخانه‏هاى آمریكا - بجز كارخانه‏هاى تولید سلاح‏هاى اتمى - به روى رژیم پهلوى باز است. بدین ترتیب، ایران تحت حاكمیت شاه كه تا اواخر دهه 1960 میلادى در صحنه رقابت‏هاى بین‏المللى نقش مهره ناچیزى را ایفا مى‏كرد، در مدتى كوتاه به عنوان قدرتمندترین نیروى نظامى منطقه غرب قاره آسیا شروع به عرض اندام كرد. در اواخر سال 1974، ایالات متحده تقریباً نیمى از كل صادرات جهانى اسلحه خود را كه بالغ بر 9/3 میلیارد دلار مى‏شد، به ایران فروخته بود. این حیرت‏انگیزترین و در عین حال بزرگترین رقم خرید اسلحه در جهان توسط یك كشور بود كه تا به آن هنگام، هرگز همانند آن مشاهده نشده بود.

ایران، نخستین كشورى بود كه جت‏هاى شكارى F.5-E معروف به «تایگر» - ببر - را پس از ارتش آمریكا از كمپانى «نور ثروپ» خریدارى كرد. در پى آن «پنتاگون»؛ وزارت دفاع آمریكا اجازه فروش آخرین و پیشرفته‏ترین مدل جنگنده بمب‏افكن‏هاى «فانتوم» - شبَح - یعنى مدل F.4-D را به كمپانى «مكدانل داگلاس» جهت تحویل آنها به ایران را صادر كرد. در سال 1974 - 1353 ه.ش - شاه قراردادى به مبلغ 2 میلیارد دلار جهت خرید تسلیحات پیشرفته، مهمات و قطعات یدكى آنها را با آمریكا منعقد كرد. فهرست تسلیحات خریدارى شده، شامل 175 فروند جت جنگنده، پانصد فروند هلى‏كوپتر و تعداد زیادى موشك هوا به زمین بود. در همین سال رژیم پهلوى تقاضاى خرید 80 فروند هواپیماى شكارى - رهگیر فوق مدرن F.41«تامكت» - گربه نر - مشهور به «كامپیوتر پرنده» را به حكومت آمریكا ارائه كرد. مخارج خرید «تامكت»ها تقریباً بالغ بر 2 میلیارد دلار مى‏شد. سرانجام قدرت نظامى ایران در سال 1975 - 1354 ه.ش - به حد اعلاى خود رسید. زرادخانه ارتش شاه در آن سال شامل 300 دستگاه تانك مدرن «چیفتن» (1680 دستگاه چیفتن دیگر نیز سفارش داده شده بود)، 860 دستگاه تانك متوسط (250 دستگاه تانك «اسكورپین» - عقرب - سفارش داده شده بود)، سه ناوشكن «اسپروانس» (6 ناوشكن و 3 زیردریایى سفارش داده شده بود)، 238 فروند هواپیما، 349 فروند جت جنگنده و نیز، شكارى - رهگیرهاى در حال ساخت «تامكت» بود.

مخارج نظامى ایران در سال مالى 76 - 1975 (55 - 1354 ه.ش)، در حدود مبلغ ده میلیارد و چهارصد و پنج میلیون دلار تخمین زده شد كه تقریباً 13 كل تولید ناخالص ملى ایران و كمى بیشتر از بودجه دفاعى انگلستان (نه میلیارد و نهصد و هفتاد و چهار میلیون دلار) بود. آن هم در شرایطى كه تولید ناخالص ملى انگلیس، پنج برابرِ ایران بود!بازار خرید تسلیحات آمریكایى در ایران، آن همه براى یانكى‏ها پررونق و سودآور بود كه یكى از مدیران كمپانى «نور ثروپ» در سال 1976 اعلام نمود: «درآمد فعلى ما در طول تاریخ فعالیت این كمپانى بى‏سابقه بوده است! این امر معلول صدور 140 جت جنگنده «تایگر» به ایران، مالكیت نیمى از سهام صنایع هواپیمایى ایران و در اختیار داشتن سهام كنسرسیوم مخابرات نظامىِ «تله كامونیكیشن» بوده است.»

كمپانى هواپیماسازى «لاكهید» آمریكا نیز، علاوه بر 64 فروند هواپیماى چهار موتوره ترابرى از نوع C-031«هركولس»، 6 فروند هواپیماى ویژه عملیات شناسایى از نوع «اُریون» به ارتش شاه فروخت. به سال 1976 - 1355 ه.ش - به ایران اجازه داده شد كه 160 فروند جت جنگنده - بمب افكند F-61 «فالكن» - شاهین - از كمپانى «جنرال داینامیكز» خریدارى نماید كه قیمت مجموع )Package(این هواپیماها 4/3 میلیارد دلار بود و مستلزم خرید موشك‏هاى «سایدوایندر» بودند كه به بهاى این موشك‏ها نیز، حدود 600 میلیون دلار تخمین زده مى‏شد. شاید همین وفور نعمت! بود كه نویسندگان یكى از مجلات كالیفرنیایى - موسوم به بیزنس = تجارت - را واداشت تا در اوایل سال 1976 - 1355 ه.ش - به مخاطبین آمریكایى خویش متذكر شود: «امروزه در هر كجاى ایران كه قدم بزنید، با فردى كه به نحوى با یك كمپانى كالیفرنیایى مربوط است، برخورد مى‏كنید... از تنهایى رنج مى‏برید؟! چرا سفرى به ایران نمى‏كنید؟(47)»

كتاب روزتندر

... نه حزبى بود، نه اجتماعى، نه مطبوعاتِ آزادى، نه وسیله تربیتى و نه شورى و نه ایمانى. تنها یك شور را دامن مى‏زدند؛ شور به ایرانِ باستان را. شوق به كورش و داریوش و زرتشت را. ایمان به گذشته پیش از اسلامى ایران را. و با همین حرف‏ها رابطه جوانان را، حتى با وقایعِ صدر مشروطه و تغییر رژیم بریدند و نیز با دوره قاجار و از آن راه؛ با تمام دوره اسلامى.انگار كه پس از ساسانیان، تا طلوعِ حكومت كودتا، فقط دو روز و نصفى بوده است كه آن هم در خواب گذشته.(16)

شاید همین بیداد فراگیر و فرهنگ‏سوز بود كه حضرت امام(ره) را واداشت تا در همان سال‏ها، طى یك رباعى چنین بسراید:
از جور رضا شاه كجا داد كنیم‏
زین دیو، بَرِ كه ناله بنیاد كنیم‏
آن دم كه نفس بود، ره ناله ببست‏
اكنون نفسى نیست كه فریاد كنیم(17)
و این بود، تا آغاز جنگ جهانى دوم. پس از اشغال نظامى ایران در شهریور 1320 ه.ش و خلعِ پهلوى اول از سلطنت توسط آمریكا و انگلستان، كه با حمایت ضمنى روسیه شوروى صورت تحقق به خود گرفت، دو جریان عمده سیاسى در عرصه حیات اجتماعى كشور فعال شدند. نخست؛ جریان سیاسى اسلامگرا، به زعامت علما و طلاب جوان پرشور حوزه‏هاى علمیه. چهره‏هاى شاخص و برجسته حركت مزبور عبارت بودند از آیت‏اللَّه «سیدابوالقاسم كاشانى» و حجت‏الاسلام «سید مجتبى نواب صفوى»؛ رهبر جنبش «فدائیان اسلام(18)».

این جریان اصیل، به اتكاى برآمدن عناصر آن از اعماق جامعه مذهبى ایران، پشتگرم به حمایت بى‏شائبه اقشار وسیع مردم متدین شهرى و روستایى و مؤید به تأیید مرجع بزرگوار زمانه؛ حضرت آیت‏اللَّه العظمى بروجردى(ره)، با تلفیق شیوه مسالمت‏آمیز و مبارزه سیاسى - پارلمانى با روش‏هاى سیاسى - نظامى و چریك شهرى(19)، خیلى زود در عرصه مبارزات ضداستعمارى - ضداستبدادى ملت مسلمان ایران نقش عنصر پیشقراول را به عهده گرفت. جریان دوم، طیفى نسبتاً وسیع از ناسیونالیست‏هاى دموكرات مأبِ عضو احزاب ریز و درشت گرد آمده در «جبهه ملى(20)» را شامل مى‏شد و چهره شاخص و رهبر بلامنازع آن دكتر «محمدمصدق» بود. این جریان به دلیل ماهیت غیرمذهبى و سیاسى‏كار خویش، به موازین و روش‏هاى دمكراسى غربى باور داشت و مخاطبین خود را بیشتر در اقشار تحصیل كرده و مرفه شهرى و خوانین قدرتمند عشایر و روستاهاى كشور جست‏وجو مى‏كرد.(21)جبهه ملى به تصریح شخص مصدق و دستیاران نزدیك به وى؛ از قبیل دكتر فاطمى، سقف مبارزاتى خود را به فعالیت در چهارچوب فرتوت مبارزات پارلمانى حكومت شاهنشاهى در داخل، و رویكرد و مغازله با قدرت امپریالیستى نوخاسته ایالات متحده آمریكا در خارج؛ با هدف جلب مقبولیت جهانى محدود كرده بود، نقطه تلاقى و در پى آن، همگرایى جریان مردمى - مذهبى اول با این جریان ملى گراى لیبرال دمكراتِ غیرمذهبى، نهضت ملى شدن نفت و اخراج كمپانى نفت انگلستان از كشور بود. (1332-1329)

با این همه، به دلیل تفاوت ماهوى آرمان‏ها، معتقدات و اهداف سران و عناصر مؤثر دو جناح موصوف، در نهایت مصدق و اطرافیان وى؛ مغرور به در اختیار داشتن اهرم قوه مجریه و حمایت‏هاى فاقد پشتوانه «مطبوعاتِ زرد» و جنجالى و سیاستمداران ابن‏الوقت و مفتون مراوده با «لوى هندرسون»؛ سفیر و بعضى كارمندان بخش سیاسى سفارت آمریكا در تهران، رسماً از در مخالفت با جناح مذهبى - مردمى نهضت درآمدند. صدور حكم دستگیرى شهید سید مجتبى نواب صفوى و اعضاء و طرفداران «جمعیت فدائیان اسلام»، تقلب وسیع و مفتضحانه طرفداران مصدق در انتخابات مجلس جهت ممانعت از ورود نامزدهاى مستقلِ مذهبى طرفدار آیت‏اللَّه كاشانى به مجلس شورا، اتخاذ شگرد جنگ روانى، جوسازى و اسائه ادب مستمر به ساحت علماء و پیشقراولان مذهبى نهضت؛ خاصه مرحوم آیت‏اللَّه سیدابوالقاسم كاشانى توسط جراید و تریبون‏هاى وابسته به جبهه ملى و...

همه این كافر نعمتى‏ها در حق جناح مسلمان نهضت، در شرایطى از سوى حكومت مصدق به مورد اجرا گذاشته شد كه دسیسه‏بازان كار كشته جیره‏خوار استعمار و مجریان سیاست‏هاى خائنانه دربار پهلوى از قشام «سیدضیاءالدین طباطبایى(22)» و چكمه لیسان سرسپرده شاه در قواى مسلح از یك سو، و رهبران جریان الحادى وابسته به شوروى حزب توده و پیروان كلوپ‏ها و نشریات این فرقه بیگانه‏پرست از دیگر سو، در گستره آشفته بازار سیاست كشور، كوس لمن الملكى مى‏زدند و از حمایت و مماشاتِ حكومت ملى! مصدق برخوردار بودند. موفقیت «عملیات آژاكس(23)»؛ كودتاى ننگین آمریكایى - انگلیسى توسط مشتى فواحش و اوباش در روز 28 مرداد سال 1332، در حقیقت محصول اجرایى شدن همین سیاست‏ها توسط حكومتِ مصدق بود.

رژیم كودتا، مأموریت ناتمام حكومت مصدق در قلع و قمع مذهبیون استعمارستیز را به نحو احسن استمرار بخشید. آیت‏اللَّه كاشانى محكوم به خانه‏نشینى شد و موج ترور و سركوبى عمال فرماندارى نظامى دولت كودتا و ساواك نوبنیاد رژیم، شامل حال دانشجویان و طلاب جوان طرفدار جناح مذهبى نهضت گردید. حال و روز جناح منوّرالفكرى نیز سخت عبرت‏انگیز بود. صرف‏نظر از مصدق، كه پس از یك رشته محاكمه نمایشى به حبس و تبعید محكوم شد و یا دكتر «فاطمى» كه به علت خصومت شخصى شاه با وى محكوم به تیرباران شده بود، بخش اعظم طرفداران سینه‏چاك! مصدق یا به آمریكا و اروپا گریختند و یا با نوشتن «ندامت‏نامه» و ابراز وفادارى مجدد به اساس سلطنت، به خدمت رژیم كودتا درآمدند. وضعیت كمونیست‏ها نیز از این مدار خارج نبود. سواى آن دسته از سران حزب توده؛ همچون «كیانورى»، «رادمنش» و امثالهم كه پس از كودتا فرار را برقرار ترجیح داده به دامان كرملین نشینان پناه بردند، سایر رهبران حزبى - از قماش دكتر «یزدى» و دكتر «بهرامى» - كه به چنگ حكومت كودتا گرفتار آمدند، سراسیمه و دسته جمعى «غلط كردم نامه»! نوشتند و از دیگر اعضاء و هواداران دستگیر نشده حزب نیز، خواستار تسلیم داوطلبانه و همكارى صادقانه! با رژیم كودتا شدند. شمشیر مجازات رژیم فقط بر سر افسران عضو سازمان نظامى مخفى حزب توده فرود آمد و شاه با هدف مرعوب نمودن رده‏هاى نیروهاى مسلح و دادن درس عبرت به نظامیان ماجراجو!، فرمان تیرباران سروان توپخانه «خسرو روزبه»(24) و دیگر كادرهاى رهبرى سازمان نظامى حزب را صادر كرد.

بدین سان، یك بار دیگر پس از واقعه مشروطه، جریان منوّرالفكرى به رسالت تاریخى خویش به وجه احسن عمل كرد. ملتى را به بازى گرفت، شكست نهضتى را رقم زد و خود در بزنگاه سرنوشت، بدون كمترین مقاومتى عرصه مقدّرات كشور را به كودتاچیان تحت‏الحمایه اجنبى واگذار كرد و سران آن نیز رهسپار موزه تاریخ؛ بخشِ «عوام فریبانِ ورشكسته به تقصیر»! شدند.جریان مذهبى نیز؛ پس از سركوبى خونین چهره‏هاى شاخص آن، خاصه تیرباران شهید سیدمجتبى نواب صفوى و دیگر سران «جمعیت فدائیان اسلام»، آزرده و تلخكام از باب اعتماد نابه‏جاى خویش به منورالفكرانِ بى‏حمیت، موقتاً مجبور به ترك صحنه مبارزات اجتماعى و بازنگرى نقاط ضعف و نقد اشتباهات تاكتیكى و خطاهاى استراتژیك خود شد.

چنانكه گفتیم، از لحظه پیروزى كودتاچیان، سیاست «داغ و درفش» به مورد اجرا درآمد و دست سركوب و اختناق برفضاى حیات اجتماعى كشور، خاك خاموشى و تخم سكوت پاشید و همین خاموشى و آرامش فراهم آمده در زیر سایه سرنیزه، رژیم و حامیان آمریكایى - انگلیسى آن را به این اشتباه انداخت كه... تمام شد! ملت مرده است و تا دنیا دنیاست، هیچ دیارالبشرى در این سرزمین، مجال قد برافراشتن و تاب ایستادگى در برابر مطامع و جنایات ایشان را نخواهد داشت. همین توهّم موجب گشت تا پهلوىِ دوم و اربابان وى دیگر بار دكترین هویت‏زدایى و مبارزه پیگیر و بى‏امان با اعتقادات، آرمان‏ها و باورهاى مذهبى اصیل ملت ایران را به مورد اجراء در آورده و با مردم ایران آن كنند كه با مردمان هویت‏زدایى شده «تركیه لائیك» كردند.همزمان با واگذارى مقدرات صنعت نفت؛ این طلاى سیاه و سرچشمه اصلى ثروت ملى كشور به كنسرسیوم نفتى آمریكایى - اروپایى در نیمه دوم دهه 1330 و عضویت ایران در گروه‏بندى نظامى استعمارى موسوم به «پیمان بغداد(25)»، برنامه‏هاى فجیع و میهن برباد ده اجتماعى - فرهنگى طراحى شده توسط اربابان غربى شاه یكى از پس دیگرى در مملكت به مورد اجرا گذاشته شد.

از سر گیرى مبارزه با نمادهاى فرهنگ اصیل مذهبى - ملى مردم ایران، به ویژه حجاب و پوشش اسلامى بانوان، ترویج نوشیدن مسكرات با احداث چندین كارخانه تولید مشروبات الكلى در كشور، تبلیغ مناسبات فردى و اجتماعى مغایر با آداب عرفى و شرعى ایرانیان؛ خاصه روابط بى‏بندوبار زن و مرد به شیوه فرهنگ مخرب غربى در بین اقشار مردم؛ خصوصاً نسل جوان، از طریق اكران نمودن فیلم‏هاى مبتذل هالیوودى بر پرده سینماها، چاپ تصاویر و مطالب سخیف به اصطلاح هنرى در جراید دولتى و رنگین نامه‏ها، ترجمه و نشر وسیع نوول‏ها و رُمان‏هاى بنجل سكسى - جنایى آمریكایى در قطع جیبى ارزان قیمت، واگذارى امر خطیر تألیف و تدوین كتب درسى از سطح ابتدایى تا دانشگاه به تراست‏هاى انتشاراتى وابسته به آمریكا از قبیل «بنگاه فرانكلین» و... اینها همگى در همان دهه نخست پس از كودتا، ضربات مهلكى را بر ساختار هویت ایمانى و فرهنگى ملّى جامعه ایرانى وارد آورد.(26)

بسم ‏اللَّه ‏الرحمن الرحیم‏

مرورى فشرده بر تحوّلات سیاسى - اجتماعى ایران زمین از واقعه مشروطه تا تجاوز مسلّحانه ارتش فاشیستى صدام حسین در 31 شهریور 1359

به نامِ خداوند جان و خرد
كزین برتر اندیشه بر نگذرد

هزاران سال از هبوط آدم صفى‏اللَّه بر سیاره زمین گذشته است و هنوز نبرد فى‏مابین حق و باطل بر پهنه خاك جریان دارد، اگر چه دیگر دیرى است كه شبِ دیجور ظلم از نیمه گذشته است و فجرِ اول رسیده و صبح نزدیك است. تاریخ انبیاءu، سراسر، صحنه نبرد حق و باطل است و تاریخ جباران نیز سراسر عرصه جنگ‏هاى بزرگترى است كه بر سر قدرت در مى‏گیرد، و هستند كسانى كه فى ما بینِ این دو نبرد، تفاوتى نمى‏بینند. ما را با آنان كارى نیست چرا كه مردگانند؛ وَ ما اَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَنْ فى القُبُور!

روى سخنِ ما در این مجموعه، با آنان است كه هنوز عرصه وجودشان را یكسره تسلیم ظلمت فراگیر عصر رو به انقراضِ جاهلیت ثانى و دمدمه‏هاى فریبنده‏اى از قماش «انفجار اطلاعات» نكرده‏اند و بذرِ فطرتشان در انتظار رسیدن بارانى، از سحابِ سپهر حقیقت است. هر چند، شاید ارائه چنین تعابیرى در مطلع یك اثر مستند - تاریخى، براى برخى ارباب نظر و احبابِ اهل تأمّل اندكى ثقیل در نظر آید، لیكن برآنیم كه با صرف اندكى حوصله و صبر جمیل، این زمره خرده‏گیرانِ نكته‏سنج نیز بر صحت مدعاى ما صحه خواهند نهاد؛ ان‏شاءاللَّه.

«جلال آل قلم»(1) در جایى گفته است: «به اسم‏ها و عناوین دقیق شوید. در خواهید یافت كه برخى اوقات، اسم‏ها و عنوان‏ها، سخت هدایتگرند براى گشایشِ اذهان.»

عنوان اصلى نقش بسته بر تارك كتاب؛ «روز تندر» است و زیر تیترِ آن، «مرورى شتابزده بر تحولات سیاسى اجتماعى ایران زمین از واقعه مشروطه تا تجاوز مسلحانه ارتش فاشیستى صدام حسین در 31 شهریور 1359 از تأسیس تا فرجام دفاع مقدس».از تیتر اصلى؛ «روز تندر» - كه در اصل عنوان پروژه تهاجم مسلحانه ارتش عراق به خاك ایران، در اسناد وزارت دفاع رژیم بعث صدام حسین بوده است - عبور مى‏كنیم و مى‏پردازیم به‏عنوان ثانوى؛ مرورى... .

در این مجال، بنا را بر اجمال نهاده‏ایم و هم از این روى، سَرِ بازى با عبارات و ملاعبه با اصطلاحات لغت‏نامه‏اى را نداریم. چه اینكه معتقدیم هر گونه عبارت‏پردازى دلنشین و شعارپردازى آهنگین پیرامون تبیین مفهوم دفاع مقدس، اگر متكى به پشتوانه منطق و استدلال نباشند، نه تنها ره به جایى نخواهند برد، بلكه در روزگار كنونى و گذرِ یازده سالِ تقویمى از پایان آن واقعه بى‏بدیل، كه نسل نوخاسته‏اى وارد عرصه حیات اجتماعى این آب و خاك شده است؛ نسلى كه به اقتضاى حوالتِ تاریخى و مقتضاى سِنّىِ خویش، نه شاهد حال و روز میهن و مردمش در روزگار سیاه رژیم ستم‏شاهى بوده، نه موجبات قیام امام(ره) و اقامه درفش انقلاب اسلامى در بهمن 57 را به عینه دیده، نه در فضاى ملتهب و سراپا توطئه و ترور و بحران و آشوب سه ساله نخست انقلاب نفس كشیده و نه از علل و عواملِ راستین تهاجم سراسرى ماشین جنگى قدرتمند رژیم عراق به خاك كشورش آنچنان كه باید و شاید با خبر است و نه... قُس علیهذا.

آرى، در شرایط كنونى و در برابر مخاطبینى از این دست كه بر شمردیم، عنان قلم را در عرصه نگارش اثرى تاریخى در باب جنگ هشت ساله به دست احساسات سپردن و دل‏خوش داشتن به شعارپردازى صرف و به دور از ارائه بُرهان و شواهد مستدل و منطقى پیرامون دفاع مقدس، مصداق دقیق آن بیان حكیمانه خواهد بود كه؛ «براى در هم كوبیدنِ بنیان یك حقیقت، لازم نیست خوب به آن حمله شود. كافیست بد از آن دفاع كنیم!»

پُر واضح است كه در یك ارزیابى مُتقن و متكى به روشِ «پدیدار شناختى»، ریشه‏ها و علل حدوثِ پدیده‏اى تاریخى - در اینجا؛ دفاع مقدس - را باید در مصدر و مولدِ اصلى آن پدیدار باز جُست. از هر منظر كه به ریشه‏ها، علل و عوامل حدوث پدیده دفاع مقدس بنگریم، لاجرم نقطه نظر ما به بهمن 57 و انقلاب اسلامى ایران معطوف خواهد شد. زنجیره‏اى از رخدادهاى بزرگ و كوچك - لكن هر یك در جاى خویش، بس مهم - این پیوند مستحكم و وثیق تاریخى را بوجود آورده‏اند. حوادث و وقایعى كه هر یك در جاى خود، مى‏تواند دستمایه نگارش مقاله‏اى تحقیقى و یا رساله‏اى مستقل قرار گیرد. اگر پذیرفته‏ایم كه علت اصلى نگارش این و جیزه مبتنى بر ضرورت‏هاى انكارناپذیر مقوله‏اى موسوم به «دفاع مقدس» است، به همین دلیل باید بپذیریم كه براى درك و فهم هر چه بهتر ماهیتِ «مقدّسِ» آن «دفاعِ» هشت ساله، چاره‏اى نیست، مگر رجوع به ریشه‏هاى اصلى رخداد شگفت‏انگیزِ «انقلاب اسلامى» در «ایران».

اكنون این پرسش‏ها مطرح مى‏شوند:
- به راستى چرا پدیده واژگون سازى رژیم استبدادى 2500 ساله شاهنشاهى در ایران، ذیل عبارت «انقلاب اسلامى» معنا مى‏شود؟
- اصولاً چه شد كه این پدیده به سال 1979، در قرن بیستم میلادى در كشورى خاورمیانه‏اى همچون ایران به وقوع پیوست؟
- چه شد كه هرم قدرت رژیمى تا بن دندان مسلح، سخت متشكل، مجهز به یكى از مخوف‏ترین سیستم‏هاى پلیس امنیتى جهان؛ «ساواك»، برخوردار از حمایت فراگیر و همه جانبه ابرقدرت آمریكا و دیگر دولت‏هاى مغرب زمین، در اختیار داشتن ذخایر ارزى و منابع انرژى سرشار كه در رأس آن «محمدرضا پهلوى» قرار داشت، طى سیزده ماه(2) در مقابله با مردمى دست خالى، فاقد تشكیلات - به معناى متعارف - و بى‏بهره از كمترین میزان حمایت سیاسى، اقتصادى و تسلیحاتى یكى از دو قطب قدرت جهانى آن روزگار، به چنان فلاكتى مبتلا شد كه در آخرین روزهاى قبل از سرنگونى آن، ژنرال سوگلى شاه؛ تیمسار ارتشبد قره‏باغى در توصیف تقابل ملت و رژیم، مردم را چون «خورشید تموز» و رژیم «اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران»! را به سان آدمكى برفى به تصویر كشید و گفت: «مثل برف داریم آب مى‏شویم»!(3) پاسخ تمامى این پرسش‏ها را مى‏توان در سه شعار كلیدى ملت ایران در آن مقطع حساس تاریخى؛ یعنى «استقلال»، «آزادى» و «جمهورى اسلامى» باز جست.

ملت، به تنگ آمده از استیلاى دیرپاى قدرت‏هاى بیگانه بر مقدرات خویش و به ستوه آمده از اختناق و سركوب رژیم مستبد، با بهره‏گیرى از تجارب مغتنم قیام‏ها و جنبش‏هاى سیاسى - اجتماعى دو سده اخیر، تحقق دو موهبت. گرانسنگ «سیادت ملى» و «حریت فردى و اجتماعى» خود را مشروط به اقامه حاكمیتى با دو مشخصه «جمهوریت» و «اسلامیت» امكان‏پذیر مى‏دانست. جمهوریتى راستین، برآمده از آراء آزاد شهروندان و متكى به اعتقادات مستحكم دینى اكثریت قریب به اتفاق مردمان این دیار و اسلامیتى ناب و پویا؛ مستظهر به منظومه نورانى فقه، علوم و معارف اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام)، كه با توجه به شرایط عصر غیبت كبرى، در هیأت ولایت امر امت توسط نائب عام امام زمان(عج) تجسد عینى بیابد و حافظ حدود احكام الهى و مشروعیت حاكمیت ملى و قوانین آن باشد.(4)

انقلاب 57، در واقع بستر چالش نهایى دو نیروى عمده در صحنه حیات سیاسى - اجتماعى ایران بود. از یك سو؛ نیروى ملتى بپاخاسته، خواهان رجعت به هویت فطرى خویش و مدافع مجموعه ارزش‏ها و سنن منبعث از مكتب اسلام، آیینى اصیل كه طى 1400 سال، هماره در حكم سنگ بناى وحدت ملى مردمان این آب و خاك - صرفنظر از تفاوت‏هاى لسانى و قومى ایشان - بوده است، و از سوى دیگر، جریانى فاقد هویت اصیل، مذهب ستیز، غرب‏زده و متكى به حمایت قدرت‏هاى بیگانه، مبلغ و مدافع سرسخت شبه ارزش‏هایى مغایر با معتقدات، باورها و سنن مذهبى - ملى ایرانیان. جان كلام؛ انقلاب بهمن، در حكم مصاف ضرب‏الرقاب میان سنت و مدرنیته بود. چنانكه گفتیم، نهضت اسلامى سال 57، بستر چالش نهایى این دو نیروى عمده بود. حال ببینیم اصولاً این چالش چگونه آغاز شد؟ چه صیرورتى داشت و از چه مراحلى گذشت تا وارد مرحله نهایى خویش - در بهمن 1357 - گردید؟

شكست نهضت مشروطیت را كه محصول بلافصل حذف جریان اصیل روحانیت بیدار و ستیهنده و استیلا یافتن جریان شبه روشنفكرى غربزده بر مقدرات كشور بود، شاید بتوان به مثابه آغاز روند حاكمیت جریان هویت زداى «مدرنیته» و در محاق رفتن هویت راستین ملت ایران در نظر گرفت. به دار آویختن زعیم نهضت و منادى «مشروطه مشروعه»؛ شهید «شیخ فضل اللَّه نورى» توسط «یپرم خان» ارمنى؛ میرغضب جناح منورالفكرى!، واقعه پارك اتابك و خلع سلاح مجاهدان پاكباز مشروطه، ترور نافرجام و خانه نشین كردن «ستارخان»؛ سردار ملى، ترور مرحوم «آیت‏اللَّه بهبهانى» توسط لیدر جناح چپ شبه روشنفكران؛ «حیدرخان عمو اوغلى»؛ مشهور به حیدر بمبى!، بر سر كار آوردن پى‏درپى كابینه‏هایى ضعیف كه اكثریت قریب به اتفاق دولتمردان آنها تا پیش از فتح تهران به دست مجاهدان مشروطه از دشمنان سفاك نهضت بودند و از فرداى شكست و انحراف انقلاب مشروطه رنگ عوض كرده و خود را در صف اول آزادیخواهان و فدائیان سینه‏چاك مشروطیت جا مى‏زند، گسترشِ وحشتناك كه نفوذ همسایه شرقى؛(5) امپراطورى بریتانیا بر كلیه اركان مقدرات كشور، ادامه سیاست خائنانه «استقراض» از انگلستان و روسیه تزارى جهت تأمین مخارج سفرهاى ادوارى تفریحى شاه بى‏كفایت و درباریان فاسد قاجارى به بلاد راقیه فنگ!، به بهاى دادن امتیازات سیاسى - اقتصادى روزافزون به بیگانگان، استمرار روند غارت منابع نفتى كشور توسط كمپانى نفت انگلیس، تداوم فقر وحشتناك اقشار فرودست جامعه در ازاى یكه‏خوارى لجام‏گسیخته رهبران قلابى حكومت مشروطه، تشدید روند ملوك الطوایفى و سیطره فئودالیزم بر شئون اقتصاد مبتنى بر زراعت مملكت، مسكوت نهادن و اتخاذ رویه بى‏عملى مطلق در قبال قراردادهاى منعقده میان دولتین انگلستان و روسیه تزارى در سال 1907 و 1915 میلادى - (دایر بر تقسیم ایران) از سوى دولت‏هاى عهد مشروطه! و... اینها همگى گوشه‏هایى از ره‏آورد تفوّق جریان منوّرالفكرى در فرداى شكست جنبش مشروطه و حذف رهبرى اصیل و مردمى آن؛ روحانیت مبارز از صحنه حیات اجتماعى ملت ایران بود.

در پى قریب به سه دهه آشوب و هرج و مرج، سرانجام در شامگاه سوم حوت - اسفند - سال 1299 ه.ش، قشون تحت فرمان قزّاقى بى‏سواد و قلدر به نام «رضا پالانى»؛ معروف به رضاخان شصت تیرى!، در كنف حمایت ژنرال «آیرون ساید» فرمانده ارتش بریتانیا در بین‏النهرین و ژنرال «دَنْسْتِرویل» فرمانده نیروهاى انگلیس در ایران، ضمن هماهنگى با سفارت انگلیس در تهران، پایتخت را یك شبه به تصرّف خود درآورد(6) و... شد آنچه كه شد. شاید پُر بیراه نباشد اگر بگوییم كه براى دفن لاشه بویناك مشروطیت به هباء و هدر رفته توسط «جریان منوّرالفكرى بیمار»(7)، هیچ گوركنى مناسب‏تر از رضاخان شصت‏تیرى پیدا نمى‏شد.

چكمه‏پوش شیادى كه یك روز براى فریب افكار عمومى و كسب وجهه ترّقى خواهى!، براى از میدان به در كردن سیاستمردى مردمى چون «سید حسین مدّرس(ره)»، دعوى جمهورى‏خواهى و ضدیت با سلطنت موروثى داشت و دیگر روز به اتّكاى سرنیزه فوج قزاق و حمایت سفارت انگلیس با براه انداختن بساط خیمه شب‏بازى «مجلس مؤسسان» تاج سلطنت بر سر نهاد. یك روز جهت به بازى گرفتن عواطف مذهبى مردم كوچه و بازار، در رأس دسته قزاقان به اسم اقامه عزاىِ خامس آل عباu به خیابان مى‏آمد و گل و كاه به سر مى‏كرد و دیگر روز، نشسته بر تخت پادشاهى، فرمان تخریب تكیه دولت و منع عزادارى سیدالشهداu را به اسم «مبارزه با كهنه‏پرستى و خرافات»! صادر مى‏كرد.